Het plan:
- Geen smartphone
- Geen social media (ook niet op desktop)
- Geen Netflix
- Communicatie via email en een oude Nokia waarmee ik mag sms’en en bellen
- 31 augustus: The first day of school.
Nog 1 dag. Nog 1 dag voor de start van mijn offline challenge en ik ben aan het flippen. Het voelt alsof ik verplicht word een maand van huis te gaan zonder koffer naar een onbekende bestemming. Complete freefall. Ik weet echt niet of ik het ga kunnen. Zonder overdrijven: ik heb me vandaag al 10 keer bedacht. Dat ik het niet moet doen. Dat ik niemand iets verschuldigd ben. Dat het niet goed is voor mijn startende zaak. Dat de wereld nu eenmaal draait rond dat kleine stukje technologie en ik dus net als iedereen gedoemd ben tot eindeloze hyperconnectiviteit.
Maar na bijna 35 jaar ken ik mezelf goed genoeg om te weten dat ik mezelf voor de gek houd. Dat ik het hele experiment probeer weg te rationaliseren. Er zal altijd een reden zijn om iets dat je eng vindt niet te doen. Maar mijn zaak loopt niet weg en we zijn niet gedoemd. Smartphones zijn een artificiële behoefte, geen primaire. I will survive.
Oké, dat zijn meer productieve gedachten.
De komende weken ga ik druk bezig zijn met het inrichten van mijn nieuwe gymruimte. En of ik daar enthousiast over ben! Misschien is dit wel eerder het juiste moment om een pauze te nemen zodat ik in alle rust kan opstarten, zonder afleidingen. Misschien wel, maar de stress is real… Niet in het minst omdat ik ongetwijfeld de vele dagdagelijkse gevolgen van een smartphoneloos bestaan in 2021 nog niet eens bedacht heb.
Hoe ga ik zo’n offline leven navigeren?
Waar ben ik in godsnaam aan begonnen?
- 4 september: wervel – wind – stilte
Zaterdag 4 september, half 8 ‘s ochtends. Ik voel me uitgerust en kalm. Maar het zijn een bizarre paar dagen geweest. 1 september was easy, ondanks de paniek de dag ervoor. Ik vermoed dat ik, toen ik opstond en de wereld nog draaide, mijn koffie nog lekker smaakte en mijn hondje Beo mij nog even enthousiast begroette, een beetje uit de lucht kwam vallen. Zo gaat dat soms met paniek. Oh, en de novelty van de start van het experiment zorgde ongetwijfeld ook voor wat dopamine in mijn hoofd. Dat ook.
Dag 2 was een ander paar mouwen. Ik werd wakker met barstende koppijn en het was al even grijs in mijn hoofd als buiten. Niet lang na ontwaken heb ik al mijn voormiddag-afspraken afgezegd. Nul komma nul motivatie. ‘Normaal’ zou ik in zo’n stemming wat happy hormone halen uit mijn smartphone door iets te posten, likes te krijgen, door een send love bericht de wereld in te sturen, memes van puppies te bingen of random gesprekken te beginnen. Anything! Maar in mijn detox maand moet ik het alleen fixen. How the fuck…
De oplossing lag voor de hand: wandelen met Beo. Regenjas en wandelschoenen aan en weg ermee. Een 3-tal uur waren we van huis en het duurde niet zo lang vooraleer ik de zwaarte langzaam van mijn schouders voelde rollen. Beo die vrolijk door plassen springt, een rups die zich een weg baant over het wandelpad, een streepje zonneschijn dat door het wolkendek piept,… Tegen het einde van de wandeling voelde ik me…ok. De hoofdpijn was niet weg -en is die dag ook niet weggegaan- maar ik was ok. De namiddag-afspraken zou ik laten doorgaan. Iets om trots op te zijn, vond ik.
En dan gisteren. 3 september. The first day of the rest of my life. Mijn eerste gymmateriaal kwam toe. Ik kon beginnen inrichten en kon wel huilen van geluk. Eindelijk een plek voor mezelf om mijn Zacht Beton zaakje uit te bouwen samen met top collega’s. Za-lig! Een werkplek om thuis te komen. Al maanden bereidde ik me voor op dit moment en nu was het zover! Dus ja, aan gelukshormoon geen tekort gisteren.
Interessante keerzijde van de medaille: duust instagrammable moments die ik niet kon instagrammen. Damn zeg! Dan maar intern vieren? Maar uhm, hoe doe je dat? Alleen. Zonder foto’s te nemen en naar vrienden te sturen. Zonder posts te maken over mijn accomplishment. Zonder reacties van de buitenwereld die je gevoelens over het hele ding ‘helpen’ sturen.
Alleen ja, Alexi. Kijk naar je nieuwe ruimte. Drink een theetje. Geniet van het moment en contempleer. Deel je fierheid druppelsgewijs met de mensen die de komende weken, maanden in persoon langskomen. Neem je tijd.
Zo dus. Ahja.
- 5 september: Collateral damage
5 dagen ver en de ruis in mijn hoofd voelt opgeklaard. Geen berichten die om een antwoord vragen. Geen posts om op te volgen. Geen onverklaarbaar hunkeren naar scrollen. Geen zinloze afleidingen.
Voel ik me nu… goed? Kan het dat ik mijn smartphone niet mis? Ondanks die highly instagrammable moments van gisteren?
De momenten waarop ik ‘normaal’ naar mijn -altijd binnen handbereik liggende- smartphone zou graaien vul ik nu op met verdwalen in gedachten, kijken naar mijn omgeving, luisteren naar muziek,… ‘s Avonds lees ik een boek. Soms betrap ik me erop dat ik mijn nieuwe/oude Nokia (Dinkle noem ik haar) in een automatisme opneem om te kijken of ik notificaties heb. Of ik double tap op het scherm om het te doen oplichten. Beiden compleet tevergeefs natuurlijk. Old habits die hard.
De gedachte die sinds gisteren door mijn hoofd spookt is hoe ik dit gevoel van kalmte kan vasthouden na het experiment, maar dan mét smartphone. Want geef toe, er zijn toch wel een aantal heel erg handige -en naar mijn mening schadeloze- functies die smartphones bieden. Ik denk aan menukaarten lezen via QR codes, bus- en treinkaartjes kopen, snelle betalingen doen, onderweg muziek luisteren en niet hopeloos verdwalen op een nieuwe plek. Allemaal collateral damage van het experiment.
En ja, ik vraag me af of ik wel van instagram kan blijven als startende Personal Trainer. Zacht Beton staat of valt met naambekendheid. Verdwijnen in de anonimiteit van de offline wereld is professionele sabotage. Maar hoe kan ik van technologie die compulsief gedrag aanmoedigt, een gezond deel van mijn leven maken? Zonder dat ik mezelf -opnieuw- verlies?
Nog 16 dagen om dat uit te vissen. Gelukkig.
- 7 september: uren proeven
Een week into the offline challenge en ik ben ervan overtuigd dat er effectief meer uren zijn op een dag. Het is absurd. Ik heb zot veel werk met de nieuwe gym en introductielessen en jongleer nog steeds veel balletjes, maar het voelt niet stressy. Ik ben op mijn gemak. Ik kom op tijd. Ik krijg mijn werk gedaan.
Shocking, hoe groot het verschil is. Ik wist dat ik meer tijd ging hebben. De IG app vertelde me dat ik gemiddeld 2,5u/dag op instagram spendeer en dat is maar 1 van de vele apps die ik consumeerde. Dus ik wist dat ik die 2u zou kunnen recupereren. Maar het weten en het ervaren zijn twee totaal verschillende zaken. Ik proef de extra uren. In mijn slaap, in mijn rustig fietsen en wandelen, in mijn gefocust werken, in mijn efficiëntere trainingssessies.
Ik ben me ervan bewust dat niet alles rozengeur en maneschijn zal zijn. Er zullen vast nog moeilijke momenten komen. Al ben ik ervan overtuigd dat die lastige voormiddag van dag 2 mijn coping mechanisms, mijn tools, hebben aangescherpt.
Maar damn, what a difference a small piece of technology makes.
- 10 september: mijn naam is -niet meer- haas
Halfweg en het gevoel van gejaagdheid is gehalveerd. Voor zover ik me kan herinneren heb ik last een chronische nervositeit. Een gevoel dat ik alles aan het vergeten was. Missen was. Te laat was. To Do’s over het hoofd keek. Een slechte vriend was. Mijn hoofd zat propvol en mijn handen konden de veelheid jongleerballen niet meer te baas.
Dat gevoel is nu zo goed als verdwenen, ondanks het vele werk dat ik heb. Ik heb het gevoel dat ik weer een zekere mate van controle heb over mijn leven, mijn hoofd, mijn handen. Ik slaap zelfs goed.
Dus opnieuw die gedachte: ‘hoe die smartphone integreren in mijn dagelijks leven zonder dat het terug de overhand neemt?’
Een hele resem aan opties passeerden al de revue gaande van ‘fuck it all, ik blijf offline’ tot ‘ach, ik heb voldoende zelfdiscipline, komt goeeed’
Maar dat laatste is een gevaarlijke gedachte…
Zucht.
Een vast plan heb ik nog niet. 10 dagen te gaan. En ik besef net dat ik er helemaal niet terug naar uitkijk om terug te keren.
Wat een plottwist.
- 11 september: mijn hoofd en ik.
Je kent het wel. Je hebt 2 seconden niets te doen en rrrrrrrits – je grijpt je telefoon. Voor mij was het zo in elk geval. Al was het maar 1 seconde en was ik eigenlijk met iets anders bezig. Een scherm dat net iets te lang duurde om te laden? rrrrrits Er zou maar eens een app zijn die iets te zeggen heeft.
Het was dit gevoel van cognitieve freefall – all thoughts allowed – dat ik zo eng vond.
Maar in werkelijkheid valt het geweldig mee. Mijn gedachten zijn zo naar nog niet. Ik kijk rond tijdens ‘dode’ momenten. Wachtend aan de kassa, op een vriend of op de tram. Tijdens wandelingen met Beo. Tijdens fietstochten. In de auto aan de rode lichten…
Jep. Ik schaam me om het toe te geven maar zelfs daar kon ik mijn GSM niet met rust laten. Kon mijn GSM mij niet met rust laten. Vreselijk. En nu durf ik mijn gedachten mee te laten bewegen met mijn omgeving, denk ik na over mijn dag, mijn keuzes, mijn dromen en verlangens.
Op amper 2 weken tijd voel ik me meer vertrouwd met die staat van zijn. Het is echt een fijn gevoel. Ik had niet door hoe zwaar de impact was van mijn smartphone op mijn dagelijks leven, op mijn stressniveau, op mijn hoofd. Ik had het niet door.
- 12 september: Dinkle
Dag 15. Nu we zo diep in the challenge zijn en het nieuwe er echt wel af is, is mijn Dinkle gewoon mijn GSM geworden (al denkt mijn betekindje van 2 jaar dat het een speelgoedtelefoon is). Ik krijg sms’en en verstuur sms’en. Beknopter en liefst niet te veel aparte, ajb. Ik bel mensen op en verstuur mails. Dat is eigenlijk best connected, toch?
Laatst stond ik op. Na een korte knuffelsessie met Beo ging ik kijken naar Dinkle in de woonkamer. Zelden is daar om 7u ‘s ochtends iets te zien. Geen notificaties, nieuwsberichten, likes, comments, groepschats waar 2 mensen een onderling gesprek begonnen, updates van apps, suggesties op youtube.
En ook geen smsjes of gemiste telefoontjes. Dat voelt goed.
Mensen bellen of sms’en niet zonder reden. Met Dinkle is het No news good news. En toen viel het me op hoe groot dat contrast is met toen ik nog een smartphone had. Wanneer ik toen bij het ontwaken mijn gsm zocht -meestal lag die dan op mijn nachtkastje of erger nog, op het kussen naast me – en niets van notificaties zag, gaf me dat een leeg gevoel. Alsof er iets mis was.
Geen notificaties op een smartphone. Dat voelt slecht.
Een heel andere energie nu, mijn leven met Dinkle.
- 13 september: pics or it didn’t happen
Dit weekend heb ik het lastig gehad.
Nee, ik ga opnieuw beginnen.
Dit weekend was niet lastig, het was interessant.
Ik heb een heerlijk weekend gehad. Vrijdagavond met een vriend diepe gesprekken gevoerd en mijn band met hem nog versterkt, zaterdagochtend heerlijk ontbijtje, getetter en veel gelach met een top van een vriendin en de rest van het weekend bezoek van mijn workout buddy en een van m’n beste vrienden. Kers op de taart: een nieuwe Deadlift PR van 160kg!
Heerlijke tijden. Maar zoals altijd na een fijne periode, of het nu een vakantie is, een onvergetelijke nacht of een weekendje weg, nadien komt de dip. Terug naar de realiteit. Ik denk dat iedereen dat gevoel wel kent.
Toen mijn wereld nog deels gestuurd werd door mijn Smartphone, zou ik die PR gefilmd en gedeeld hebben. Nu vertrok het bewijs van mijn PR met de noorderzon het moment dat mijn buddy en zijn smartphone zondag weer huiswaarts gingen.
En zondagavond was alles weg. De opeenvolging van leuke momenten was gedaan. Ik voelde een trieste zinloosheid over me heen spoelen. Moest ik op dat moment mijn triomfantelijke PR kunnen posten, zou dat de comedown na het fijne weekend kunnen opvangen. De val verzachten met kussens van “proficiats!” en likes en DM’s. Dan had ik dat gevoel van PR bliss langer kunnen vasthouden. Heel eventjes. Maar nu ging dat niet. En dat was zuur.
Toen ik zondagavond in een dipje zat was ik echt bang voor maandag en dinsdag en misschien zelfs woensdag. Om geen energie te hebben, triestig te zijn en geen motivatie te vinden. Maar -denkend aan dag 2- heb ik zondagavond, op de lange wandeling met Beo, ruimte gemaakt voor de norse grijsheid in mij. Maandagochtend was ik weer de oude. Ging ik graag opnieuw trainingen geven en begon ik met frisse moed aan de week. Misschien is het gewoon een kwestie van door de zure appel te bijten en niet te proberen om het ongemak weg te moffelen. Dat is nu eenmaal hoe het leven werkt. Je maakt iets plezant mee. Het is gedaan en dat is jammer. Maar je kan niet blijven hangen in die high. Dat is gewoon niet hoe je brein werkt.
Mijn gevoel vertelt me dat ik, als ik zondag mijn deadlift had gepost, maandag obsessief bezig was geweest met die post. Dat ik de likes en comments met argusogen in de gaten had gehouden, dat ik een nieuwe high had gekregen van de aandacht en het enthousiasme van mijn volgers, maar dat ik dan enkele uren of dagen later, wanneer de aandacht onvermijdelijk zou uitdoven, in een veel diepere dip zou vallen.
Don’t cushion the blow.
What goes up must come down.
You can’t get the highs without the lows.
Boutades die, ondanks hun afgezaagdheid een grond van waarheid in zich dragen.
Een belangrijke les voor wanneer ik terug online ga en mijn PR wel kan posten. Misschien moet ik dat dan niet meteen doen maar wachten tot ik aan het werk ben. De ‘insta’ uit ‘instagram’ halen.
- 21 september: “Mama, ik wil nog niet naar huis!”
Dag 21 van de dopamine/smartphone detox. Ik kijk al een week op tegen dit moment. De dag dat ik mijn smartphone terug in gebruik moet nemen.
In een podcast over ADHD werd gezegd dat er zoiets is als adult onset ADHD. Een vorm van ADHD die (deels?) wordt veroorzaakt door smartphonegebruik omdat onze aandacht non-stop wordt opgegeten door dat kleine bakje technologie. Ik moet eerlijk toegeven dat die bevinding in lijn ligt met mijn ervaring van de voorbije drie weken. Meer focus, alertheid, beter slapen, vaker op tijd komen, een gevoel van rust ondanks een drukke agenda.
Misschien net om die reden heb ik vreselijk geslapen vannacht. Het idee dat ik terug mijn smartphone moet gebruiken. Ik ben doodsbang voor de veelheid aan berichten en notificaties. Bang dat ik, door weer online te gaan, het gevoel zal krijgen dat ik duizenden events gemist heb. Mijn leven is voortgegaan en ik voel me goed. Ik heb niets gemist. Maar het bombardement aan informatie over andermens leven voelt zo overweldigend dat ik sinds 4u vannacht heb liggen piekeren. Alsof ik na een maand vakantie terug mijn werkmails moet openen. Big yikes.
Ik voel me een beetje zoals ik deed op 31 augustus. Het gevoel dat ik voor een afgrond sta en iemand me gaat duwen.
Het verschil is dat ik toen een plan had. Ik had een voorraad aan boeken, een MP3-speler, een Dinkle, een concreet idee over hoe ik de moeilijke momenten zou opvullen.
Vandaag heb ik geen plan, ook al heb ik er zo vaak aan gedacht de voorbije 3 weken. Misschien is dat het. Ik ben niet klaar want er is geen plan. Dit is zelfsabotage.
…
It’s decided then – ik ga vandaag nog niet terug.
- 26 september: Het Plan.
Het is vandaag 26 september en deze week neem ik mijn smartphone terug in gebruik. Maar met een plan dit keer.
Ik zou liegen als ik zeg dat ik niet een beetje bang ben. Maar ik heb geen keuze. Er is niets dat het bereik van social media evenaart. Als ik wil blijven groeien met Zacht Beton, mensen wil blijven bereiken en mijn stem als non binaire powerlifter en krachtsportcoach wil laten horen, moet ik een zekere mate van online bestaan leiden.
Dat matigen though, dat zal discipline en duidelijke grenzen vergen. Ik heb nooit gezondigd tegen mijn detox, maar de echte test komt nu pas. Mijn pronostiek is dat de eerste periode vlot zal gaan. De hele ervaring zit vers in mijn hoofd. Het is na een paar maanden, een half jaar, een jaar,… dat ik denk dat het moeilijk zal worden. Ik sluit zeker niet uit dat ik op een bepaald moment nog eens een maand full detox zal doen. Gewoon omdat het deugd doet.
Ik schreef dit dagboek opdat mijn woorden me na enkele maanden kunnen herinneren aan wat de detox voor me deed. Waar ik vandaan kwam. Het is niet makkelijk om te zien hoe een verslaving je leven beïnvloedt, totdat je de verslaving volledig wegneemt.
Het was een leerrijke ervaring. Ik vond focus terug en kreeg meer aandacht voor het nu en de mensen rondom mij. Voor 1 september had ik een soort van kunstmatig dubbelleven dat zorgde voor een constante nervositeit over de duizenden dingen die ik nog moest doen, checken, beantwoorden, posten, liken,… Het leven is overweldigend genoeg, daar moet geen tweede bij.
De voorbije maand heb ik mijn nieuwe werkplek, mijn eigen gymruimte, ingericht. Ik ben 35 geworden en heb voor het eerst in mijn leven 160kg gedeadlift. Ik heb verschillende boeken gelezen, een nieuw slaapritme gevonden en een nieuwe rust in mijn hoofd. Ik ben niet bang meer van verveling.
Hoe gaat het zijn nu mijn smartphone terug in mijn leven komt? Hoe resistent ga ik zijn voor The Pull of Social Media?
Geen idee, maar dit is het plan:
- Dinkle blijft primair communicatiekanaal
- Smartphone met 2e simkaart voor afgelijnde doeleinden:
- Spotify
- Casten van Netflix naar mijn TV
- Casten van Youtube naar mijn TV
- Eten bestellen (deliveroo, uber eats,…)
- Quick banking en snelle betalingen
- Geen Whatsapp
- Geen Instagram op de smartphone of eender welk ander ‘sociaal’ platform
- Geen spelletjes (including wordfeud)
- Wel terug Instagram maar:
- alleen via desktop
- alleen tijdens werkuren
- alleen voor Zacht Betongerelateerde zaken
- maximum 2x/week
- Papieren agenda is here to stay
- Ik blijf bij mijn analoge camera (I love it) en/of koop digitale camera
- Mijn Signal account blijft actief maar alleen via desktop
…
Klinkt overmatig ingewikkeld en onhandig? Misschien. Maar ik wil mijn grenzen stellen met technologie zodat het niet opnieuw mijn leven gaat dicteren.
Ik ben zenuwachtig. Maar ik denk dat het goed gaat zijn.
Daa-aaag, boekje!